De heemkundige kring beheert en onderhoudt twee Lichterveldse landelijke kapellen. Alle twee zijn ze waardevol lokaal erfgoed.

De Kasteelkapel

Op de grondvesten van een veel oudere maar verdwenen kapel werd in 1879 de Kasteelkapel aan de Zwevezelestraat opgericht. Ze kwam er door toedoen van de familie Thibault de Boesinghe, erfgenamen van de families die tijdens het ancien régime de heerlijkheid Lichtervelde in handen hadden. De kapel werd eigendom van de Heemkundige Kring in 1991 en werd het jaar daarop grondig gerenoveerd.

De Kattestraatkapel

De kapel bij de aansluiting Kattestraat / Veldekensstraat dateert uit 1895 en werd opgetrokken door de familie Vanwalleghem uit dankbaarheid voor de miraculeuze genezing te Lourdes van dochter Octavie Vanwalleghem. De heemkundige kring kon de kapel in 2016 in erfpacht nemen en liet ze aansluitend volledig restaureren.

Met het aankomende voorjaar en de Meimaand hebben een paar vrijwilligers van de heemkundige kring beide kapellen schoongemaakt, opgefleurd en weer opengezet voor het publiek. Voor wie een kaarsje wil ontsteken zijn er theelichtjes ter beschikking.

Meer informatie over deze en andere Lichterveldse kapelletjes kan je hier en daar vinden.

Wie in de afgelopen weken/maanden in het Gemeentehuis binnenliep, kon er niet naast kijken. Tegen de muur hangt, stevig ingelijst, het vaandel van de Lichterveldse Sint-Sebastiaansgilde, de vereniging van de handboogschutters. De gilde is waarschijnlijk de oudste vereniging van onze gemeente. Ze werd opgericht in 1554 met octrooi van keizer Karel V, was vrij elitair en kende doorheen goede en slechte tijden een ononderbroken bestaan tot omstreeks 1830. Met de slechte economische toestand en de algemene verarming van de bevolking begon toen een periode van verkwijning en achteruitgang. Uiteindelijk werd de gilde in 1852 opgedoekt.

In 1857 werd de gilde evenwel heropgericht. Een nieuw bestuur en een nieuw vaandel moesten de vereniging weer de status en het elan van vroeger geven. Met een kunstig op zijde geschilderde Sebastiaansfiguur in het centrale veld en het Jeruzalemkruis in de randversiering werd de nieuwe vlag dan ook het uithangbord van de vereniging. De gemeentenaam en het jaartal 1857 vervolledigen het geheel.

Dit vaandel werd jarenlang en door achtereenvolgende voorzitters en/of materiaalmeesters zorgvuldig bewaard. Niemand kon echter verhinderen dat het stuk verouderde, dat de zijden stof broos werd en scheurde en dat het goud zijn glans verloor. Kortom, na anderhalve eeuw was het kunstwerk dringend aan herstelling toe.

Eind 2019 werd het vaandel aan de Heemkundige Kring toevertrouwd, in permanente bruikleen voor bewaring. In de loop van 2022 werd het door een professionele restaurateur in zijn oude glorie hersteld en daarna stevig ingelijst. Dank zij de medewerking van het Gemeentebestuur en de gemeentelijke technische dienst hangt het vaandel nu in de centrale hal van ons Gemeentehuis. Daar is en blijft het zichtbaar voor iedere Lichterveldenaar, boogschutter, heemkundige of belangstellende.

In de leefwereld van vroeger hadden dieren hun eigen onlosmakelijke plaats. Denken we maar aan trekpaarden, hoornveeprijskampen, geitenbonden, rondtrekkende berenhouders e.d.m.

Het is intussen allemaal erfgoed geworden. Met dank aan een specialist uit eigen rangen konden we een en ander in kaart brengen. We trachten van dit beestig erfgoed een beeld op te hangen in de geplande tentoonstelling op Erfgoeddag:

• Waar: Huis Vancoillie Statiestraat 179 – Lichtervelde
• Wanneer:
  • zaterdag 22 april 16 – 18 u.
  • zondag 23 april 10 – 18 u.
  • zondag 14 mei 10 – 12 u.
  • of op afspraak (j-desmet@skynet.be – Tel 051/723538)
• Toegang: gratis

Naar jaarlijkse gewoonte willen wij uw aandacht vragen voor de vernieuwing van het lidgeld.

Ondanks de algemene inflatie willen wij het lidgeld handhaven op het niveau van de vorige jaren. Zoals altijd bieden wij de volgende mogelijkheden:

(*) Portkosten worden in rekening gebracht voor leden buiten Lichtervelde, die het jaarboek niet ophalen bij de voorstelling.

Lid zijn biedt niets dan voordelen:

• Je wordt uitgenodigd op onze lezingen, tentoonstellingen, happenings en andere activiteiten;
• Je bent welkom in ons maandelijks ledencafé ;
• Je hebt gratis toegang tot het documentatiecentrum;
• Tegen het einde van het jaar krijg je het nieuwe jaarboek (inmiddels de 39^ste editie!) al dan niet in combinatie met het nieuwe fotoboek Lichtervelde in Nieuwe prenten 2022-’23 (ook al de 29ste editie!);
• Voor wie het lidgeld tegen 30 april vereffent, reserveren we ook een exemplaar van de Heemkundige Kalender 2024, een hebbeding voor al wie van Lichtervelde houdt.

Gelieve het lidgeld te vereffenen door overschrijving op rekening BE47 0682 0755 6280 met vermelding van de gekozen formule. We hopen u ook dit jaar weer onder onze leden te mogen tellen.

Aan al onze leden,

de beste wensen voor een gezond en voorspoedig 2023!

Namens het bestuur van de heemkundige kring.

Voor het Jaarboek – inmiddels het 38ste sedert de oprichting van de kring in 1985- kropen onze medewerkers in hun pen voor een gevarieerd aanbod van artikels in verband met de geschiedenis van onze gemeente. Goed voor meer dan 200 pagina’s leesplezier en zoals gewoonlijk rijkelijk geïllustreerd.

Een kort overzicht van de inhoud:

• Het lied van ijs en vuur
• Het Vaandel van de Schuttersgilde
• Sinte-Margriete en haar draak
• Een moordzaak te Antwerpen in 1914
• De Paardenverzekering Sint-Elooi (1901-2006)
• Van fietsen, minnen en meloenen
• Middeleeuwse boerenhoven aan de Leysafortstraat
• Het gebeurde 100 jaar geleden in Lichtervelde
• Een wandeling door Lichtervelde anno 1714
• Café In Zwevezele
• Ongevallen met paarden 1780-1955
• Herkent u ze nog ?
• Lichtervelde – Vroeger was het anders
• Heemkundige Kroniek 2021

Leden die hun lidgeld tijdig betaalden, krijgen bij het Jaarboek 2022 gratis de

HEEMKUNDIGE KALENDER 2023

Onze kalender is stilaan een hebbeding geworden voor onze leden en sympathisanten. Ook voor de editie 2023 selecteerden we weer een dozijn foto’s met beelden van oud en nieuw, van natuur en cultuur…

Voorstelling: HUIS VANCOILLIE

Statiestr. 177

Zondag 8 januari - 10u30

We hopen u talrijk op deze voorstelling te mogen ontmoeten.

Wie zijn exemplaar van het nieuwe fotoboek

LICHTERVELDE IN NIEUWE PRENTEN 2021-2022

nog niet afgehaald heeft, kan daarvoor ook op Zondag 8 januari 2023 tussen 11u00 en 12u00 bij ons terecht.

Veel leesplezier…